แม่พระธรณีฯจากที่ต่างๆ

Kurukula

เรื่องประวัติพระธรณีเคยเสวนากันมาในกระทู้ นางดานแห่งเมืองนครศรีธรรมราชของคุณวิเรนทร์ครับ

http://www.reurnthai.com/index.php?topic=3086.0

.....
Kurukula

เรามักคุ้นเคยกับธรณีที่ผุดขึ้นมาทั้งองค์ บีบมวยผมไปทางขวาของพระพุทธเจ้า (ทิศใต้) เนื่องจากคุ้นชินกับเวอร์ชั่นปฐมสมโพธิ์ ของกรมพระปรมานุชิตท่าน แต่ธรณีที่วัดใหญ่สุวรรณารามนี้จากความเห็นแรก หันไปทางซ้ายของพระพุทธเจ้า (ทิศเหนือ) ซึ่งเป็นทิศที่มารเข้ามา ข้อนี้แปลกอยู่ จะเป็นของซ่อมภายหลังหรือเปล่าก็ไม่ทราบ

อย่างไรก็ตาม มีธรณีที่หันไปทางซ้ายของพระพุทธเจ้าบ้างเช่นกัน เช่นที่วัดบางขนุน นนทบุรี (เคยจำได้หลายที่ แต่ืลืมหมดแล้ว อาจจะมีวัดช้างใหญ่อีกแห่ง)

"ในขณะนั้น นางสุนทรวนิดาก็มิอาจดำรงกายอยู่ได้ ด้วยโพธิสมภารานุภาพยิ่งใหญ่แห่งพระมหาสัตว์ ก็อุบัติบันดาลรูปเป็นนารี ผุดขึ้นจากพื้นปฐพียืนประดิษฐานเฉพาะพระพักตร์พระพุทธางกูรราช"

จะเห็นว่า มีคำว่า "ยืน" แปลว่า ผุดขึ้นมาทั้งกาย

นางสุนทรา (ธรณี) กราบทูลว่า

"ข้าแต่พระมหาบุรุษ ข้าพระบาททราบซึ่งสมภารบารมีที่พระองค์สั่งสมอบรมบำเพ็ญมา แต่น้ำทักษิโณทกตกลงชุ่มในเกศาข้าพระพุทธเจ้านี้ก็มากกว่ามากประมาณมิได้ ข้าพระองค์จะบิดกระแสใสสินโธทกให้ตกไหลหลั่งลงมา จะเห็นประจักษ์แก่นัยนาคราวนี้" (รัวแล้วเชิด)........

แต่เมื่อวานก่อน ได้เจอจิตรกรรมประหลาด ที่เขียนธรณีผุดขึ้นมากึ่งกาย ไม่ได้สยายผมบีบน้ำ ไม่มีน้ำท่วมและมารเข้ามาจากทุกทิศ ไม่ใช่ทิศเหนือ (ทางซ้ายของพระพุทธองค์ เพราะทรงผินพระพักตร์ไปทางตะวันออกขณะตรัสรู้)

การที่ธรณีผุดขึ้นมากึ่งกาย ไม่บีบมวยผม และเรื่องราวเช่นนี้ เป็นรายละเอียดที่ปรากฏอยู่ในพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน!!! (ตกใจ อายจัง) ในคัมภีร์ลลิตวิสตระ พุทธประวัติของฝ่ายเหนือเขา

"และมหาปฤถิวีนี้ พอพระโพธิสัตว์สัมผัสแล้วได้สั่น ได้สั่นทั่ว เหมือนถาดทองเหลืองของชาวมคธ เมื่อเอาไม้ตีย่อมดัง ดังครวญครางฉันใด มหาปฤถิวีก็ดังครวญครางฉันนั้น"

"ครั้งนั้นแล นางเทพธิดาผู้รักาามหาปฤถิวี มีนามว่า สถาวรา อยู่ในโลกธาตุคือเทวโลกและมนุษยโลก นางมีเทพธิดาผู้รักษาแผ่นดินร้อยโกฏิเป็นบริวาร ยังมหาปฤถิวีทั้งหมดให้กระเืทือนพร้อมแล้ว ชำแรกพื้นแผ่นดินในที่ไม่ไกลพระโพธิสัตว์ขึ้นมา "กึ่งกาย" ตกแต่งด้วยเครื่องประดับทั้งปวง ได้น้อมกายลงยังพระโพธิสัตว์ กระทำอัญชลี"

"ได้ทูลกับพระโพธิสัตว์ว่า นั่นถูกแล้ว เหมือนดังที่พระองค์ทรงประกาศ ครั้นทูลอย่างนี้แล้ว ก็ติเตียนมารชั่วร้ายเป็นอเนกประการ แล้วแสดงศักดานุภาพของตนต่างๆ"

จะเห็นว่า ไม่มีการบีบมวยผมให้น้ำท่วมแต่อย่างไร

จิตรกรรมชิ้นนี้เป็นแผ่นไม้คอสองที่วัดมหาธาตุ ราชบุรี เดิมอยู่ในศาลาการเปรียญหลังเก่า เขาเก็บรักษาไว้ น่าแปลกใจว่าเหตุใดจึงเขียนผิดแผกจากธรรมเนียม และออกมาตรงกับลลิตวิสตระ ซึ่งเพิ่งจะแปลเป็นภาษาไทยโดยอาจารย์แสง มนวิทูร เมื่อพ.ศ.2514 เท่านั้น แต่จิตรกรรมควรจะอยู่ในรุ่นรัชกาลที่ 5-6

.....
karen

น่าสนใจมากครับ เรื่อง แม่พระธรณะ คนกะเหรี่ยงโพล่ง แถบภาคกลาง ราชบุรี กาญจนบุรี และฯลฯ
เรียกแม่พระธรณีว่า ..ซ้งทะริย..คนกะเหรี่ยงมีความเชื่อ นับถือ ท่านมากครับ มีพิธีกรรมมากมาย ที่แสดงออกมาถึง
ความสัมพันธ์ที่มีต่อ ..ซ้งถะริย..
ไม่ทราบว่า ภาพแต่ละภาพนั้น มาจากวัดไหน จังหวัดบ้างครับ..
และก็ มีภาพหนึ่งในนี้ ทีมีภาพ ผมอยากจะเรียกว่า มีคนกะเหรี่ยง ในชุดขาว ทางด้านขวาของภาพ
ในภาพผู้เขียนให้ภาพว่า คนกะเหรี่ยง กำลังจะทำร้าย ซ้งถะริย
เช่นเดียวกันก่อนภาพนี้ก็มีภาพฝรั่งสวมหมวก ถืออาวุธในท่าจะทำร้าย ..ซ้งถะริย..

ผมอยากจะร่วมแสดงความคิดเห็นดังนี้ครับ
1.ผู้เขียนภาพต้องการจะสื่อว่า ฝรั่ง(นับถือคริสต์) กะเหรี่ยง(นับถือผี/ความเชื่อตามบรรพบถุรุษ)พวกนี้ เป็น..คนอื่น.. จัดอยู่ในพวก นอกรีต นอกศาสนา เป็นคนป่า มิลักขุ หรืออยู่ฝ่ายมาร ที่จะทำร้าย พระพุทธเจ้า มาทำลายพุทธศาสนา จึงอยู่ในกองทัพของมาร
ในทำนองนั้นกระมังครับ
2.ภาพที่มีคนกะเหรี่ยง มาจากวัดไหนครับ อยากจะรู้จริงจริ้ง ถ้าได้รู้แล้วแบบว่า มันสบายใจครับ
ถ้าได้คำตอบผมคงจะโปร่งโล่งใจครับ

ครับก็มาเติมแต้มแต่ง กระทู้ครับ คงไม่ว่ากันนะครับ
karen

.....
แม่พระธรณี กับประเพณี แต่งงานของกะเหรี่ยงทุ่งใหญ่

ดังที่ได้เข้ามาแลกเปลี่ยนพูดคุยก่อนหน้านี้ ว่าคนกะเหรี่ยงโพล่ง ภาคกลาง เรียกแม่ธรณีว่า..ซ่งถะริย..
กะเหรี่ยงทุ่งใหญ่ในที่นี้ คือกะเหรี่ยงโพล่ง ในต.ไล่โว่ อ.สังขละบุรี จ.กาญจนบุรี
การแต่งงานของคนกะเหรี่ยงที่นี่ถ้าแต่งแบบประเพณีดั้งเดิมนะครับ
ในการประกอบพิธีแต่งงานนั้น นั้นผู้ประกอบพิธีจะ โยนเงิน(เหรียญบาท) ลงใน น้ำ 1 บาท(หนึ่งเหรียญ)
เป็นเครื่องหมาย ว่า เป็นการบอกกล่าว แม่พระธรณี แม่พระคงคา ครับ
ในเรื่องการทำมาหากิน คนกะเหรี่ยง ทำไร่หมุนเวียน ปลุกข้าว นับตั้งแต่เริ่มหาพื้นที่ทำไร่ การเพาะปลูก
เก็บเกี่ยว ฯลฯ คนกะเหรี่ยงจะมีพิธีกรรมหลายช่วงเวลาที่เปลี่ยนผ่านของกิจกรรม ที่เปลี่ยนแปลงตามฤดูกาล
และในการประกอบพิธีกรรมจะมีการ เอ่ยถึงชื่อ แม่พระธรณี ทุกครั้งไป

karen